100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst in Kunsthal de KAde Amersfoort
01-07-2020 • Design, LifestyleVoor het eerst in Europa: een expositie over 100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst gebaseerd op storytelling. Tot en met 30 augustus staat Kunsthal de KAde in Amersfoort in het teken van de expositie Tell Me Your Story. Met meer dan 140 kunstwerken van in totaal 50 artiesten toont de expositie de rijkdom van de zwarte cultuur in de Verenigde Staten vanaf het begin van de twintigste eeuw tot aan vandaag de dag. Maak kennis met de helden van de Afrikaans-Amerikaanse kunst en ontdek hun verhaal.
Tell Me Your Story start bij de Harlem Renaissance. In de jaren twintig maakten Afrikaans-Amerikaanse schrijvers, muzikanten en theatermakers furore in Harlem, wat zich vertaalde in de beeldende kunst. Vandaag beleeft de rijkdom van de zwarte cultuur opnieuw een renaissance. In de Verenigde Staten zijn Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars zichtbaarder dan ooit. De tentoonstelling plaatst de hedendaagse kunstenaars in de context van hun voorgangers.
‘’Het is een indrukwekkende en groots opgezette expositie waar jarenlange voorbereiding in zit’’ (de Volkskrant).
Tell Me Your Story is chronologisch ingedeeld in vijf tijdvakken: Harlem Renaissance, Post Harlem Renaissance, Civil Rights, Black Renaissance en Bloom Generation. De gemeenschappelijke deler van de verschillende kunstenaars is de noodzaak om zich uit te drukken en daarmee een belangrijke Afrikaanse traditie in leven houden: storytelling.
Storytelling
De slavernij heeft de orale traditie van storytelling versterkt in plaats van vernietigd. Tot slaaf gemaakten werd bewust educatie onthouden, omdat het hen mondig en opstandig zou maken. Dat verbod stimuleerde het vertellen van verhalen en het daarmee behouden van de Afrikaanse geschiedenis. De verhalen werden van generatie op generatie doorverteld.
Harlem Renaissance
Harlem Renaissance Vanuit de zuidelijke staten trokken zwarte Amerikanen naar het noorden en verzamelden zich mede in de New Yorkse wijk Harlem. Honderd jaar geleden, in de jazz age, bloeide daar de zwarte cultuur op en ontstond de Harlem Renaissance. Dichtbundels, romans, artikelen, kunstwerken, muziekstukken en theatervoorstellingen zijn daar het bewijs van. In de tentoonstelling zijn onder andere eerste edities van belangrijke boeken die de beweging aandreven te zien. De covers zijn geïllustreerd door kunstenaars als Aaron Douglas en Winold Reiss.
Post Harlem Renaissance
Post Harlem Renaissance De generatie die tijdens of na de Harlem Renaissance werd geboren maakte de vertaling naar de beeldende kunst. Jacob Lawrence, Romare Bearden, Charles White en Betye Saar verbeeldden in hun werk het dagelijks leven van de zwarte Amerikaan. De gedichten, verhalen en teksten van hun voorgangers wisten zij op een indringende manier van beelden te voorzien.
Civil Rights
De Civil Rights Act van 1964 leek de oplossing voor de, ondanks eerder beschreven perioden, aanhoudende discriminatie en segregatie. Maar de raciale ongelijkheid ging door. Er ontstonden bewegingen als de Civil Rights Movement, Black Power en de Black Panthers. Zwarte kunstenaars moesten en wilden zich ook tot het probleem verhouden. De AfriCOBRA-groep, onder meer opgericht door Wadsworth Jarrell, zocht naar een toegankelijke beeldtaal om haar ideologie over te brengen. Emory Douglas, als Minister van Cultuur van de Black Panthers, stond een meer activistische aanpak voor.
Black Renaissance
In de jaren negentig kwam er, vergelijkbaar met de Harlem Renaissance, een opleving van de zwarte cultuur. Het succes was te verklaren vanuit de opkomst van een zwarte middenklasse. Eind jaren tachtig stortte de Amerikaanse kunstmarkt in en gretige, jonge Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars werden interessant. De toegenomen belangstelling voor geëngageerde kunst maakte ze bovendien inhoudelijk aantrekkelijk. Kara Walker brak in 1994 door met haar silhouet-installatie in The Drawing Center in Soho en Kerry James Marshall kreeg in dat jaar zijn eerste grote solotentoonstelling in het moCa Cleveland.
‘’Mis het niet! Want niet eerder was er een dergelijk ambitieus overzicht in Nederland te zien, met onder meer topstukken van Kehinde Wiley, Henry Taylor en Kerry James Marshall’’ (De Telegraaf).
Bloom Generation
Vandaag staat de rijkdom van de zwarte cultuur opnieuw volop in de schijnwerpers. In Amerika zijn Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars zichtbaarder dan ooit. Kunstenaars als Kehinde Wiley, Hank Willis Thomas en Devan Shimoyama krijgen veel belangstelling. De directeur van het MoMA, Glenn Lowry, noemt Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars de interessantste kunstenaars van het moment. Maar die belangstelling blijft in Nederland vooralsnog uit. De tentoonstelling in Kunsthal KAdE brengt daar verandering in.