YB Filmtip: De Oost
24-05-2021 • FilmHet is geen geheim: bij Yardbird zijn we fan van de films van Jim Taihuttu (Rabat, Wolf). Mooie genrefilms van Nederlandse bodem zoals die van Jim zijn zeldzaam, dus wanneer er een uitkomt besteden we hier graag wat extra aandacht aan. Sinds deze maand is de nieuwe film van Taihuttu genaamd de Oost te streamen via Amazon Prime. Een Nederlandse film in de lijn van oorlogsklassiekers als Platoon en Apocalyse Now die op het moment veel stof doet opwaaien. We like!
In De Oost volgen we Johan: een jonge Nederlandse soldaat die in 1946 samen met honderdduizend anderen naar Indonesië wordt gestuurd om te vechten in de naam van het Koninkrijk der Nederlanden. Het waren verwarrende tijden: na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 riep Soekarno de onafhankelijkheid uit, terwijl hij de soevereiniteit pas in 1949 daadwerkelijk kreeg van Nederland. In de tussenliggende jaren voerde Nederland zogeheten politionele acties uit, kwamen de Indonesische nationalisten in opstand en vielen er vooral enorm veel doden.
De charismatische kapitein Raymond Westerling, bijgenaamd De Turk speelt een belangrijke rol in de film. Westerling is een omstreden figuur uit de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. Of hij een oorlogsmisdadiger was, of dat hij de rust, (rechts)orde en economie ter plaatse herstelde, is nog steeds onderwerp van discussie. Desalniettemin raakt hoofdrolspeler Johan gefascineerd door deze legerkapitein. Hij leidt contraguerrilla acties tegen de Indonesische guerrilla’s en zuiveringsacties op Zuid-Celebes. Maar wanneer de lokale bevolking steeds heviger in verzet komt en de oorlog escaleert, slaat Westerling het verzet steeds genadelozer neer. De lijn tussen goed en kwaad vervaagt voor Johan steeds verder. Met Westerling als zijn mentor daalt Johan steeds verder af in een moreel grijs gebied. Dat gaat hem aanvankelijk prima af, maar zorgt gaandeweg voor een groeiende gewetensnood, resulterend in een spannende confrontatie met zijn meedogenloze mentor.
De Oost deed de afgelopen weken een hoop stof opwaaien: wat was nu precies de rol van het Nederlandse leger en welke gruwelen begingen zij tijdens de oorlog. Terwijl de discussie voortduurt bereikt de film hiermee wel zijn doel, meer aandacht voor een onderbelicht stuk Nederlandse historie. De Oost gedurfd en hield ons met zijn broeierige sfeer en prachtige beelden van het begin tot het einde aan het scherm gekluisterd, iets dat zeldzaam is voor Nederlandse film. Als je net als wij volledig bent uit gestreamd en niet kunt wachten om eindelijk weer naar de bios te gaan is de Oost tot een prachtig heerlijk cadeau. Je stream de film op Amazon Prime.